Irmgard Keun,
Het kunstzijden meisje, 1932
vertaald uit het Duits door Dineke Bijlsma, Cossee 2023
citaat: ‘En raakt mijn voeten aan met vingers als kerstkaarsen van was – en gebruiken thuis onze kaarsen van de boom altijd drie jaar lang doordat we ze altijd alleen maar aansteken bij het stille nacht heilige nacht zingen.’
Doris, nog geen twintig, droomt van zijden kleding maar moet het stellen met een kunstzijden surrogaat. Op zoek naar een sprankelende toekomst vertrekt ze naar de metropool Berlijn. Ze wil een ‘glans’ worden, een dame die het maakt in het leven, desnoods via een man.
Maar de juiste aanbidder is moeilijk te vinden in het Babylon van de jaren dertig. Doris observeert en vertelt op een originele, directe en eerlijke manier. Op charmante wijze rekent ze af met het huwelijk, de rassenwaan, het literaire snobisme en de moraal van de rijken.
In haar tragikomische schelmenroman geeft Keun een stem aan een jonge dromer met meer vertrouwen dan geluk. Ze schetst daarmee een ontluisterend portret van de ontwrichting tijdens de Weimarrepubliek.
Irmgard Keun (Charlottenburg, 1905-Keulen, 1982) had in 1932 een sensationeel succes met Het kunstzijden meisje. De pers was enthousiast én ontzet. Toen Hitler aan de macht kwam, kwamen haar boeken op de zwarte lijst. Na de oorlog raakte haar werk in de vergetelheid, maar in de jaren zeventig bereikte het opnieuw een groot lezerspubliek.
‘Een door en door origineel boek dat de lezer meetrekt in een wervelwind van humor, diepe emotie en tragische en komische verstrengeling.’ Kurt Tucholsky, 1932