september 22, 2023

Niet opgenomen in de wandeling

Niet opgenomen in de wandeling:

 

Aan de Bierkade staat het geboortehuis van Abraham Nauta (1820, overlijdensdatum onbekend) schoolhoofd, verhalen- en romanschrijver.

Uitgeverij Kluitman (Verdronkenoord) is een echte Alkmaarse uitgeverij. Pieter Kluitman (1838-1913) opende in 1864 zijn boekhandel. Bij de winkel bevonden zich ook een drukkerij en boekbinderij.
Kluitman werd een van de bekendste uitgevers van kinderboeken in Nederland met series als Dik Trom, De Kameleon en Pietje Bell.
De zoons van Pieter Kluitman namen de uitgeverij in 1904 over. De familie is nu uit beeld, BBNC Uitgevers nam de zaak over, maar ze zit nog wel in Alkmaar en groeide uit tot een grote, moderne uitgeverij van vooral jeugdboeken.

Margaretha Wijnanda Maclaine Pont (Hasselt, 1852-1928) woonde op no 93 in de Langestraat (tegen de Grote Kerk aan, het huis is bekend onder de naam Het Moriaanshoofd). Haar vader was burgemeester van Alkmaar. Margaretha schreef novellen en romans.

Cécile de Jong van Beek en Donk (Alkmaar, 1866-1944). Deze jonkvrouw was aan het einde van de negentiende eeuw een van de bekendste feministische schrijfsters van Nederland. Beroemd met de emancipatieroman Hilda van Suylenburg waarvan tienduizend exemplaren verkocht werden. De roman werd ook hevig bekritiseerd. (Een halfzenuwzieke freule emancipeert tot vrouwvriendelijk advocate en combineert met succes een drukke baan en een gelukkig gezinsleven.) Cécile de Jong van Beek en Donk organiseerde de Nationale Tentoonstelling voor Vrouwenarbeid en legde ook zo de wrijvingen bloot tussen feminisme en socialisme.
Ze bepleitte de invoering van het vrouwenkiesrecht nog vóór invoering van het algemeen kiesrecht.

Tjeerd Adema, (Middelburg 1885-1960) journalist en auteur van misdaadromans en jeugdboeken, woonde aan de Kennemerstraatweg 183.

Johan Fabricius (Bandung 1899-1981), die een straat naar hem vernoemd zag, schreef o.a. Toontje Poland (geboren in Alkmaar, 1796).

Op de Kennemerstraatweg (no 55, ver voor het beeld van Truitje) woonde Jo Dominicus, (Oisterwijk, 1912-1983) een auteur van maar liefst 35 reisboeken, en conrector van het Petrus Canisius College.
Overigens staat in Wikipedia dat hij in Deurne – waar onze Janine Jongsma woont – beter bekend is als frater Genesius, een van de vele fraters die in het fraterhuis aan de Visser ging wonen.

Carel Beke (Alkmaar, 1913-2007) schreef o.a. de Pim Pandoerserie, die tot de populairste jeugdboeken behoorde.

Ans Wortel (Alkmaar, 1929-1996) werd beeldend kunstenares, dichteres en schrijfster. Al haar werk is sterk autobiografisch. Veelvoorkomende thema’s zijn liefde, geborgenheid, moeder-kindrelaties en kritiek op de groepsnorm. Eind jaren zestig verschenen vijf dichtbundels waarin haar beeldende kunst en poëtische teksten samenkomen. Ook schreef ze romans. Sinds 1969 woonde ze in huis Kranenburgh in Bergen, het latere museum. In 1991 moest ze gedwongen verhuizen.

Gijs IJlander (Alkmaar, 1947) werd voor zijn debuut De kapper (1988) onderscheiden met de Anton Wachterprijs. Bekender werd De Aanstoot, waarin het verblijf van Picasso in deze contreien beschreven wordt. IJlander werd geboren in het St. Elisabethziekenhuis in Alkmaar.

Maarten Asscher (Alkmaar, 1957), ex-directeur van uitgeverij Meulenhoff en schrijver van o.a. de novelle Dingenliefde werd geboren op de Juliana van Stolberglaan no 16, een zijstraat van de Kennemerstraatweg.

Elisabeth Leijnse (Aalst, 1961) won in 2006 de Biografieprijs en de Libris Geschiedenisprijs voor Cécile en Elsa, strijdbare freules, geboren in 1866 en 1868 te Alkmaar.

Hans Koolwijk (Alkmaar *), journalist van de Alkmaarsche Courant ontving bij zijn intrede in de VUT in 2003 de zilveren penning van de stad Alkmaar uit waardering voor zijn grote verdiensten voor de geschiedschrijving van de stad. Koolwijk, van origine pianohersteller en -stemmer, werkte sinds 1976 bij de Noordhollandsdagblad-editie Alkmaarsche Courant. Hij schreef ook meer dan 40 boeken over de stad.
(*ondanks al zijn publicaties heeft hij zijn geboortedatum verborgen weten te houden)

Inge Nicole Bak (Den Helder, 1968) debuteerde in 1994 met poëzie maar werd eerst bekend na het winnen van de Victoriefondscultuurprijs in 2012 en dan alleen nog in deze stad. Bij uitgeverij IndeKnipscheer werden een aantal romans uitgegeven. De in 2019 uitgebrachte en zeer persoonlijke gedichtenbundel Maanbrief aan het getij werd vervolgens haar èchte poëziedebuut genoemd.
Als schrijver laat ze haar achternaam overigens achterwege.

Dick van Hoeve zit vanaf het begin (1984) bij de Alkmaarse Dichterskring en dicht al vanaf de jaren zestig. Ook andere leden (Annemarie Kuster, Nina Barhorst, Petra van Rijn) worden (nog) niet verder genoemd.

Jeremy Keighley (Derby) dicht en schrijft voornamelijk in het Engels en trad voor het eerst op in Atelier9en40. Hij woont sinds 2005 in Alkmaar.

Paul Hof (Beverwijk, 1955) trad zo nu en dan op in Atelier9en40 en bij Reuring. Zowel hij als Jeremy Keighley, Nina Barhorst, Annemarie Kuster zijn terug te vinden op opnamen van Alkmaar Anders (YouTube, Wouter van der Hoeven).

Bas Belleman (Alkmaar, 1978) is dichter en Shakespeare-vertaler, tevens oud literatuurrecensent van de Trouw en de Groene Amsterdammer.

Martijn Teerlinck (1987-2013), dichter, muzikant,  kwam als baby naar Alkmaar en ontwikkelde zich al jong tot een uitzonderlijk talent. Zijn voordrachten werden beroemd door de sacrale wijze, zijn hese stem, de grote woorden en thema’s. In 2010 werd hij Nederlands kampioen Slam Poetry. In 2013 maakte hij zijn debuut-cd The Child of Lov en won daarmee een belangrijke Britse popprijs. Met verbazing roemde men ‘die witte uit Alkmaar die zo zwart kon klinken’.
Zijn gedichtenbundel Ademgebed is postuum uitgegeven met daarin een voorwoord van Erik Jan Harmens. In de Reuringaflevering van oktober 2023 vertelde zijn moeder over Martijn en las voor uit zijn werk.

Eric van der Steen, pseudoniem van Dirk Zijlstra (Alkmaar, 14 september 1907 – Amsterdam, 3 november 1985), was een Nederlandse schrijver en journalist.